کد مطلب:20502 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

عشق در چه مواردي صحيح و در چه مواردي نادرست است ؟

عشق بر دو نوع است :

1 عشق هاي هوسي و شهواني : اين گونه عشق ها بر اساس هوس و جاذبه هاي جنسي و كشش هاي شهواني مي باشد. اگر عشق به طور مشروع و در زندگي زناشويي باشد, مفيد و لازم است و بايد شيرازهء زندگي باشد, ولي غالباً اين گونه عشق ها پس از فرو نشستن شهوت , زائل مي شود و از بين مي رود.

]عشق هايي كز پي رنگي بُوَدعشق نَبْوَد, عاقبت ننگي بُوَد

]2 عشق هاي متعالي : در اين نوع عشق , علاقهء انسان به ارزش هاي عالي تعلق مي گيرد. اگر اين عشق در رابطه ءزن وشوهر باشد, علاقه هاي شهواني و جاذبه هاي جنسي , زير چتر آن واقع شده و رنگ ارزش هاي عالي به خودمي گيرد. در زندگي زناشويي هر دو نوع لازم است و هر كدام به تنها كافي نيست ; يعني اين كه بگوييم : علاقه و رابطه ءهمسران بايد فقط بر ارزش هاي متعالي استوار باشد و عشق جنسي لازم نيست , اشتباه است و نمي تواند باعث زندگي سعادتمندانه شود, يا بگوييم : تنها عشق نوع اوّل كافي است , نيز غلط است . بايد هر دو باشند تا يك ديگر راكامل كنند. در عشق نيز مانند همهء مسائل ازدواج و انتخاب همسر, بايد راه اعتدال را پيمود. عشق نوع اول به تنهايي مخرّب و زيانبار است , اما با نوع دوم كه همراه شود, حالت منفي و مخرّب خود را از دست داده و جزء ارزش هاي عالي گشته و مفيد خواهد شد.(1) يكي از اقسام عشق متعالي , عشق و محبّت به خوبي ها و خوب مطلق كه خدا است, مي باشد.

اين عشق و محبّت فطري است . ملاصدرا مي گويد: عشقي كه جامعه همهء معشوقات باشد, سه گونه است : عشق اكبر و اوسط و اصغر.

عشق اكبر, عشق خداي متعال است , كه حاصل نمي شود مگر براي خداجويان حقيقي و متالّهين كامل , كه براي آنان فناي كلّي حاضل شده است . اينان مورد تعلق عشق و حبّ ذات حق تعالي واقع مي شوند.

عشق اوسط, عشق انسان هايي است كه دائم ذكر خدا را بر زبان و قلب دارند و خلقت و عظمت خدا تفكر وانديشه مي كنند و مي گويند: ربنا ما خلقت هذا باطلا سبحانك فقنا عذاب النار.(2)

عشق اصغر, عشق انسان صغير است .(3)

افلاطون عشق را جنون الهي مي داند كه نفوس قدسي و انسان هايي كه داراي روح عالي هستند, به آن مبتلامي شوند.(4)

عشق به خدا مايهء پرستش بهتر و كامل تر است .

]خبرت هر سحر از باد صبا مي خواهم هر شبي خيل خيالت به دعا مي خواهم

سينه را بهر وفاي تو صفا مي جويم ديده را بهر جمال تو ضيا مي خواهم

]علي 7در مناجات خود عرض مي كند: .(5)

عشق به خوبان نيز در طول عشق به خدا است ; عشق به پيامبران و اولياءاللّه و صادقان و همراهي با آنان : (6)

(پـاورقي 1.علي اكبر مظاهري , جوانان و انتخاب همسر, ص 160

(پـاورقي 2.آل عمران (3 آيهء 191

(پـاورقي 3.صادق خلخالي , سير هنر و عرفان در ايران , ج 1 ص 7

(پـاورقي 4.همان .

(پـاورقي 5.سيد يحيي يثربي , عرفان نظري , ص 51 به نقل از وافي , ج 3 ص 70

(پـاورقي 6.توبه (9 آيهء 119